Enstitüler
İstanbul Enstitüsü
İstanbul Fetih Cemiyeti’nin alt bünyesinde faaliyet gösteren dört enstitüden birincisidir.
İstanbul Fethi Derneği İdare Hey'eti 1952'de enstitüyü kurmaya karar vermiştir. Bu kararda, 500. yıldönümü hazırlıklarının etkili olduğunu söylemeliyiz. 1953 yazında Enstitünün nizamnamesi hazırlanır. "Edebiyat ve Şarkiyat, Tarih, Müsbet İlimler, Moral İlimler, Şehircilik ve Mimarî, Güzel Sanatlar olmak üzere yedi şubeden müteşekkil Enstitünün maksat ve gayesi; İstanbul'u tarih, ilim ve sanat bakımından tetkik etmek, araştırma ve çalışmalarının neticelerini muhtelif vasıtalarla neşretmek, bu hususta çalışan diğer ilim ve sanat müesseseleri ve teşekkülleriyle iş birliği yapmak, bu mevzularda hazırlanacak eserler için talimatnamesi gereğince mükâfatlar tesis etmek şeklinde tespit olunmuştur. 14 Nisan 1954 Çarşamba günü saat 17.oo'de İstanbul ve Ankara Üniversiteleri ile Teknik Üniversite ve ilim âlemine mensup zevatın iştiraki ile yapılan içtimada gizli rey ile her şubeye beşer aza intihap olunarak bu tarihten itibaren Enstitü kurulmuş oldu". (İstanbul Fethi Derneğinin Faaliyet ve Mesaisi, İstanbul Matbaası, tsiz., s. 18)
Enstitü müdürlüğünü derneğin de başkanı olan Ekrem Hakkı Ayverdi yapmıştır. Enstitü, İstanbul Enstitüsü Mecmuası ve Fatih ve İstanbul adlı iki de dergi çıkarmıştır. Ayrıca dernek İstanbul’a, İstanbul’un fethine, fethin yerli ve yabancı şahitlerinin eserlerine, İstanbul’un asırlar içerisindeki günlük hayatına dair olan kitaplarını İstanbul Enstitüsü’nün yayını olarak neşretmiştir.